TYT 10.Sınıf Mitoz ve Eşeysiz Üreme Konusuna Ait Çalışma Soruları
Soru 1. 5860
Aşağıdaki şekilde diploit bir canlının somatik hücrelerinde gerçekleşen mitoz bölünmenin metafaz evresi gösterilmiştir.
Bu canlıda,
I. Mayoz bölünmenin profaz I evresinde oluşan tetrat sayısı
II. Mitoz bölünmede her bir hücredeki kromatit sayısı
III. Mitoz bölünme sonucu oluşan her bir hücrenin kromozom sayısı
IV. Mayoz bölünmenin anafaz I evresinde hücrenin bir kutbundaki kromatit sayısı
Aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A. I -> 6 II -> 24 III -> 6 IV -> 6B. I -> 6 II -> 6 III -> 12 IV -> 6
C. I -> 6 II -> 24 III -> 12 IV -> 12
D. I -> 12 II -> 12 III -> 6 IV -> 6
E. I -> 12 II -> 6 III -> 3 IV -> 6
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
Verilen şekil mitoz bölünmenin metafaz evresini göstermektedir.
Buradan yola çıkarak diploit kromozom sayısını (2n) ve diğer evrelerdeki kromozom ve kromatit sayılarını belirleyebiliriz.
Adım adım inceleyelim:
Mayoz bölünmenin profaz I evresinde oluşan tetrat sayısı (I):
- Tetrat sayısı homolog kromozom çiftlerinin oluşturduğu yapıdır.
- Tetrat sayısı n kadar olur.
- 2n = 12 ise n = 6 → Bu yüzden I = 6’dır. ✅
Mitoz bölünmede her bir hücredeki kromatit sayısı (II):
- Mitozda her kromozom replikasyon geçirdiği için çift kromatitli olur.
- 2n = 12 olduğu için her kromozom 2 kromatit içerir.
- 12 × 2 = 24 kromatit olur.
- Bu yüzden II = 24’tür. ✅
Mitoz bölünme sonucu oluşan her bir hücrenin kromozom sayısı (III):
- Mitozda kromozom sayısı değişmez.
- Başlangıçta 2n = 12 olduğu için yeni oluşan hücreler de 2n = 12 olur.
- Bu yüzden III = 12’dir. ✅
Mayoz bölünmenin anafaz I evresinde hücrenin bir kutbundaki kromatit sayısı (IV):
- Anafaz I’de homolog kromozomlar ayrılır, kardeş kromatitler ayrılmaz.
- Her kutupta n kadar kromozom olur ve her kromozom hâlâ iki kromatitlidir.
- n = 6 ve her kromozom 2 kromatit içerdiği için 6 × 2 = 12 kromatit olur.
- Bu yüzden IV = 12’dir. ✅
Tetrat sayısı 6, mitozdaki kromatit sayısı 24, mitoz sonrası kromozom sayısı 12, anafaz I’de kutuplardaki kromatit sayısı 12’dir. Bu yüzden doğru cevap C şıkkıdır.
Soru 2. 5775
Mitotik evrede gerçekleşen olaylarla ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
A. Profazda iğ iplikleri oluşur.B. Metafazda kromozomlar ekvatoral düzlemde tek sıra dizilir.
C. Anafazda bütün iğ iplikleri kenitokorlardan kromozomlara tutunur.
D. Telofazda kromozomlar tekrar kromatin ipliğine dönüşür.
E. Sitokinez tamamlandığında genetik yapısı birbiriyle aynı iki yavru hücre oluşur.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
Anafazda kinetokorlara tutunmayan iğ iplikleri hayvan hücrelerinde boğumlanmaya yardımcı olur.
Soru 3. 6666
İnterfaz ile ilgili olarak,
I. Hücre döngüsünün yaklaşık %90'ını kapsar.
II. Hücrenin hızla büyüdüğü evredir.
III. Metabolizma hızlanır ve bölünme ile ilgili hazırlıklar yapılır.
İfadelerinden hangileri doğrudur?
A. Yalnız IB. Yalnız II
C. I ve III
D. II ve III
E. I, II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
İnterfaz bölünmeye hazırlık evresidir. Hücre dögüsünün en uzun süren aşamasıdır.
Soru 4. 6185
Aşağıda verilen kalıtsal kavramlar küçükten büyüğe doğru sıralanırsa hangisi üçüncü sırada yer alır?
A. KromatinB. Gen
C. DNA
D. Organik Baz
E. Nükleotit
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
Kavramların küçükten büyüğe doğru sıralaması; Baz → Nükleotit → Gen → DNA → Kromatin şeklindedir.
Soru 5. 5803
DNA molekülü ile ilgili olarak,
I. Hücrenin yönetim ve kalıtım birimidir.
II. İnterfazda eşlenerek bölünme sonucunda yavru hücrelere aktarılır.
III. Nükleotit dizilimi aynı türün farklı bireylerinde aynıdır.
İfadelerinden hangileri doğrudur?
A. Yalnız IB. Yalnız III
C. I ve II
D. II ve III
E. I, II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
Aynı türe ait canlılarda DNA molekülünün nükleotit dizilimi oldukça benzerdir.
Soru 6. 6365
İnterfaz aşamasında incelenen bir soğan zarı hücresinde,
grafiklerindeki değişimlerden hangileri gözlenir?
A. I ve IIB. III ve IV
C. I, II ve III
D. II, III ve IV
E. I, II, III ve IV
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
İnterfazda ATP ve protein sentezi hızlanır. Kalıtsal materyalin eşlenmesi ile DNA miktarı iki katına çıkar. Organel sayısı artar.
Soru 7. 6427
Bazı canlıların kromozom sayıları aşağıda verilmiştir.
| Canlı | Kromozom Sayısı |
|---|---|
| Amip | 250 |
| Buğday | 42 |
| Patates | 48 |
| Soğan | 16 |
| Goril | 48 |
| Deniz Yıldızı | 94 |
| Sirke Sineği | 8 |
Buna göre tablodaki bilgiler dikkate alındığında,
I. Bitki türlerinde kromozom sayısı hayvan türlerinden fazladır.
II. Verilen canlılar içerisinde sirke sineği en ilkel, amip en gelişmiştir.
III. Farklı türlere ait canlıların kromozom sayıları aynı olabilir.
İfadelerinden hangileri doğrudur?
A. Yalnız IB. Yalnız II
C. Yalnız III
D. I ve II
E. I, II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
Kromozom sayısı ile gelişmişlik arasında bir ilişki yoktur. Bitki ve hayvan türlerinde kromozom sayısı aynı olabilir.
Soru 8. 6677
Bir canlının;
I. Atasal kromozom sayısı
II. DNA molekülünün sahip olduğu nükleotit çeşidi sayısı
III. Kromozomlar üzerindeki genlerin canlıya kattığı nitelikleri
Özelliklerinden hangileri bulunduğu evrimsel gelişmişlik basamağını belirlemede etkilidir?
A. Yalnız IB. Yalnız II
C. I ve II
D. II ve III
E. I, II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
Kromozom sayısı ile gelişmişlik derecesi arasında bir ilişki yoktur. Her canlıda DNA molekülünde dört çeşit nükleotit vardır.
Soru 9. 5869
Bir hücrede;
I. Hormonların uyarıcı etkisi
II. Yüzeyi hacim oranının bozulması
III. Sitoplazma, çekirdek oranının değişmesi
Durumlarından hangileri sonucu bölünme gerçekleşebilir?
A. Yalnız IB. Yalnız II
C. I ve III
D. II ve III
E. I, II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
Hormonların uyarıcı etkisi ve yüzey, hacim oranının bozulması sonucu hücre bölünmeye gider.
Soru 10. 6405
Kromozom kavramı ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
A. Kromatin ipliğin kısalıp kalınlaşması sonucu oluşur.B. Eşlenmiş bir kromozomda iki farklı sentromer bölgesi bulunur.
C. Prokaryot hücrelerin sahip olduğu halkasal DNA'ya kromozom denir.
D. Kromozom sayısı ve şekilleri her canlı türü için bellidir.
E. Bölünme yeteneğinde olmayan hücrelerde kromozom yapısı gözlenmez.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
Eşlenmiş bir kromozomda bir tane sentromer bölgesi vardır.