11.Sınıf Dolaşım Sistemleri Konusuna Ait Çalışma Soruları
Soru. 1
Miyokard tabakasının en kalın halini sol karıncıkta alması,
I. Kalbin kasılması ile sol karıncıktaki kan akciğerin dışındaki bütün vücut organlarına gönderilir.
II. Sol kulakçık ile sol karıncık arasında, sağ kulakçık ile sağ karıncık arasında bulunandan farklı olarak ikili kapakçık vardır.
III. Kalbin karıncıklarının kasılması için gerekli kuvvet miyokard içindeki kalp kası ile sağlanır.
Durumlarından hangileriyle ilgili olabilir?
A. Yalnız I
B. Yalnız II
C. I ve II
D. I ve III
E. II ve III
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: A
Açıklama: Kalpte sol karıncıkta bulunan kan akciğerin dışındaki bütün organlara gönderilir. Bu nedenle sol karıncık kısmının daha güçlü kasılması gerekir. Bu ise sol karıncıktaki kas tabakasının daha kalın olması ile sağlanır. Kulakçıklar ile karıncıklar arasındaki kapaklar kanın tek yönlü akmasını sağlar. Bu durumun kas tabakasın ile ilgisi yoktur. Kalp kası hem karıncıkların hem de kulakçıkların kasılmasını sağlar. Bu özellik kasın bir tarafta daha kalın olmasını gerektirmez.
Soru. 2
Aşağıdakilerden hangisi insan dolaşım sisteminin görevleri arasında yer almaz? (ÖSYM Sorusu 2020)
A. Hormonları hedef organlara veya hücrelere taşımak
B. Sindirim enzimlerini sindirim kanalına taşımak
C. Azotlu atıkları böbreklere taşımak
D. Solunum gazlarını gerekli organlara veya hücrelere taşımak
E. Antikorları işlev görecekleri yerlere taşımak
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: B
Açıklama: Kanın plazma kısmında hormonlar taşınır. Azotlu metabolik atıklar kan ile boşaltım organına taşınır. Kan hücrelerinden olan alyuvarlar oksijen ve karbondioksit taşınmasını sağlar. Kanın plazma kısmında bulunan antikorlar savunmada görev yapar. Kanda sindirim kanalına enzim taşınmaz.
Soru. 3
Aşağıdaki faktörlerden hangisinin kanda artması kalp atışı hızının artmasına neden olmaz?
A. Tiroksin
B. Adrenalin
C. Kafein
D. Oksijen
E. CO2
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: D
Açıklama: Tiroksin ve adrenalin genel metabolizmayı hızlandırır. Bu nedenle kalp atışının da hızlanmasına neden olur. Kandaki karbondioksit miktarı solunum merkezini uyarır ve kanın temizlenmesi için kalp atışı hızlandırılır. Kafein uyarıcı etki yaptığı için kalp atışının hızlanmasına neden olur. Kandaki oksijene duyarlı bir sistem yoktur. Bu nedenle oksijenin azalması veya artması kalp atış hızını etkilemez.
Soru. 4
Aşağıda insanda bulunan damarlardan bazıları verilmiştir.
⇒ Karaciğer Toplardamarı
⇒ Böbrek Toplardamarı
⇒ Akciğer Atardamarı
⇒ Kapı Toplardamarı
Aşağıdakilerden hangisi bu damarların ortak özelliğidir?
A. Çeper kalınlıkları aynıdır.
B. Taşıdıkları maddelerin içerikleri aynıdır.
C. Büyük dolaşımda görev alırlar.
D. İçlerinde kapakçıklar bulunur.
E. Oksijen oranı düşük kan taşırlar.
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: E
Açıklama: Atardamarların çeperleri toplardamarlara göre daha kalındır. Farklı içerikli maddeleri taşırlar. Bu damarlar, küçük ve büyük dolaşımda görev alır. Atardamarlarda kapakçık bulunmazken vücudun alt bölgesinden gelen toplar damarlarda kapakçık bulunur. Verilen damarların tümü kirli (oksijen oranı düşük) kan taşır.
Soru. 5
Şekilde kan dolaşım sistemine ait olan üç damar verilmiştir.
Bu damarlarla ilgili olarak;
I. Kan basınçları arasında K > L > M ilişkisi vardır.
II. Kan akış hızları arasında K > M > L ilişkisi vardır.
III. Damar genişliği arasında M > L > K ilişkisi vardır.
Açıklamalarından hangileri doğru olabilir?
A. Yalnız I
B. Yalnız II
C. I ve II
D. II ve III
E. I, II ve III
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: C
Açıklama: K atardamardır ve en yüksek kan basıncı ile kan akış hızına sahiptir. L ile gösterilen kılcal damarlarda kan basıncı M ile gösterilen toplardamardan yüksektir. Ancak kılcal damarlarda kan akış hızı toplardamarlardan daha düşüktür. Toplardamarlar en geniş olanıdır. Ancak kılcal damarlar atardamarlardan daha geniş olamaz.
Soru. 6
Kalbin bölümleri şekilde harflerle gösterilmiştir.
Buna göre, aşağıdaki damarlardan hangisinin kalbin bölümleri ile olan bağlantısı yanlış verilmiştir?
A. Aort atardamarı > L
B. Alt ana toplardamar > M
C. Koroner atardamar > K
D. Akciğer atardamarı > N
E. Akciğer toplardamarı > K
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: C
Açıklama: Aort atardamarı büyük kan dolaşımında görev yapar ve kalbin sol karıncığından (L) çıkar. Koroner damar aort atardamarından ayrılan bir koldan oluşur. Alt ve üst ana toplardamarlar kalbin sağ kulakçığına (M) kirli kan getirir. Akciğer atardamarı kalbin sağ karıncığından (N) çıkar ve kirli kanı akciğere gönderir. Akciğer toplardamarı ise temiz kanı sol kulakçığa (K) getirir.
Soru. 7
İnsanlarda;
I. Atardamar çeper esnekliğinin azalması
II. Kandaki tuz, lipit ve proteinlerin artması
III. Kandaki adrenalin miktarının artması
IV. Kalbin gevşeme durumuna geçmesi
Şeklinde verilen durumlardan hangileri kan basıncının yükselmesine sebep olur?
A. I ve IV
B. II ve IV
C. II ve III
D. I, II ve III
E. II, III ve IV
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: D
Açıklama: Atardamar çeperinin esnekliğinin kaybolması (damar sertliği) kan basıncını artırır. Bu nedenle yaşlı insanların kan basıncı yüksektir. Kan yoğunluğundaki artış da kan basıncını artırır. Dolayısıyla yüksek tansiyonlu insanlar, tuzlu ve benzeri yiyecekleri almamalıdır. Adrenalin hem kalbin çalışmasını hızlandırır, hem de damar çeperlerindeki kasları kasarak kan basıncının artmasına neden olur. Ancak kalbin gevşemesi kan basıncını düşürür. Aynı zamanda bu durum küçük tansiyonu ifade eder.
Soru. 8
Kalbin karıncıklarının kasılması ile vücuttaki bazı organlara temiz, bazılarına da kirli kan pompalanır. Buna göre, karıncıkların kasılması ile aşağıdaki damarlardan hangisine, oksijen bakımından farklı özellikteki bir kan gönderilir?
A. Akciğer atardamarı
B. Aort atardamarı
C. Karaciğer atardamarı
D. Böbrek atardamarı
E. Mide atardamarı
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: A
Açıklama: Vücuttaki atardamarlar dokuların ihtiyacı olan oksijeni taşırlar. Bunun için akciğer atardamarı hariç, hepsi temiz kan bulundurur. Akciğer atardamarı ise kalpteki kirli kanın akciğerlere gönderilip temizlenmesini sağlar. Bu nedenle, diğer atardamarlardan farklı olarak bol karbondioksitli kirli kan bulundurur.
Soru. 9
Aort atardamarında bulunan işaretli bir alyuvar vücudu dolaşıp aynı yere gelinceye kadar aşağıdaki organlardan hangisinin kılcal damarlarından geçmek zorundadır?
A. Böbrek
B. Mide
C. Karaciğer
D. Akciğer
E. Kalp
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: D
Açıklama: Aort atardamarındaki bir alyuvar hücresi böbrek atardamarı ile böbreklere gidebilir. Bu durumda böbrek kılcallarından geçtikten sonra kalbe gelebilir. Ancak bu durum kesin değildir. Çünkü aynı alyuvar aort atardamarından ayrılan karaciğer, mide veya bağırsak atardamarlarına da geçebilir. Ancak bu durum da kesin değildir. İşaretli alyuvar hücresi hangi organdan geçerse geçsin üst veya alt ana toplar damar ile kalbe gelmek zorundadır. Kalpten akciğer atardamarı ile akciğere gitmek ve buradan akciğer toplardamarı ile kalbe gelmek zorundadır. Yani hangi yoldan giderse gitsin aort damarına tekrar gitmek için akciğer kılcalından geçer.
Soru. 10
Kalbin kasılması ile kalpten çıkan kan,
I. Kılcal Damar
II. Toplardamar
III. Atardamar
Kısımlarından hangi sıraya göre geçerek kalbe tekrar döner?
A. I - II - III
B. I - III - II
C. II - I - III
D. III - I - II
E. III - II - I
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: D
Açıklama: Kalpten çıkan kanı vücuda atardamarlar taşır. Her atardamar dokularda kılcal damarlara ayrılır. Kılcal damarların birleşmesi sonucunda toplardamar oluşur. Bu damarlar ise kanı kalbe geri getirir.