9.Sınıf Biyolojinin Önemi ve Biyolojideki Dönüm Noktalarının İnsan Hayatına Katkıları Konusuna Ait Çalışma Soruları
Soru 1. 1430
Aşağıdaki soruları parçada verilen bilgilere göre cevaplayınız.
Fotosentez ışık reaksiyonları ve ışıktan bağımsız reaksiyonlar olmak üzere iki kısımda gerçekleşir. Fotosentezin ilk aşaması olan ışık reaksiyonları ışığın soğurulduğu, suyun ışık yardımıyla iyonlarına ayrıştırıldığı, ETS elemanlarının kullanılmasıyla ATP moleküllerinin üretildiği ve NADPH moleküllerinin sentezlendiği olayları içermektedir. Bu olaylar bakterilerde sitoplazmada gerçekleşirken ökaryot yapılı bir hücrenin kloroplastlarındaki granum adlı yapıların tilakoid zarlarında gerçekleşir. İşık reaksiyonlarında suyun fotolizi ile meydana gelen elektronlar fotosistemdeki klorofillere, oksijen atmosfere ya da hücre içine, hidrojen iyonları ise NADP molekülüne aktarılır. Oluşan NADPH molekülleri ile ETS aracılığıyla üretilen ATP molekülleri ışıktan bağımsız reaksiyonlarda organik besin sentezinde kullanılır.
a. Fotosentez reaksiyonları kaça ayrılır? Maddeler halinde yazınız.
b. Fotosentezin ışık reaksiyonları;
Prokaryotlarda: ......
Ökaryotlarda: ...... gerçekleşir.
c. Bir bitki hücresindeki fotosentezin ışık reaksiyonlarında suyun fotolizinin gerçekleşememesi ne gibi sorunlara yol açar? Açıklayınız.
d. Işığa bağlı reaksiyonlarda ETS'nin gerçekleşme mekanizmasını açıklayınız.
e. Fotosentezin ışık reaksiyonlarının gerçekleşme nedeni nedir? Yorumlayınız.
f. Işık reaksiyonlarında gerçekleşen ilk ve son tepkimeler hangileridir? Yazınız.
g. Işık reaksiyonlarında suyun fotolizi sonucu oluşan moleküllerin hangi molekül ya da ortamlara ne şekilde kaynak oluşturduğunu belirtiniz.
h. Işık reaksiyonlarında görev yapan ve fotosistemler içerisinde yer alan klorofillerden ışık nedeniyle elektronlar kopmaktadır. Klorofillerin tekrar elektron kazanmasına hangi olaylar neden olur? Açıklayınız.
Cevap İçin Tıklayınız...
a. Fotosentez reaksiyonları kaça ayrılır?
👉 İkiye ayrılır:
1. Işığa bağımlı (ışık) reaksiyonlar
2. Işıktan bağımsız (karanlık) reaksiyonlar
b. Fotosentezin ışık reaksiyonları:
Prokaryotlarda: Sitoplazmada
Ökaryotlarda: Kloroplastın granumlarındaki tilakoid zarlarında gerçekleşir.
c. Suyun fotolizi gerçekleşmezse:
👉 Elektron, hidrojen ve oksijen oluşmaz.
Bu durumda ATP ve NADPH üretilemez, oksijen açığa çıkmaz, karanlık evreye enerji ve hidrojen taşınamaz, yani fotosentez durur.
d. ETS (Elektron Taşıma Sistemi) mekanizması:
Klorofil ışıkla uyarılınca elektronlarını kaybeder. Bu elektronlar ETS elemanları üzerinden taşınırken enerji açığa çıkar. Bu enerjiyle ADP’den ATP sentezlenir.
e. Işık reaksiyonlarının gerçekleşme nedeni:
👉 Güneş ışığı enerjisini ATP ve NADPH şeklinde kimyasal enerjiye dönüştürmektir.
Bu enerji, daha sonra karanlık reaksiyonlarda besin sentezi için kullanılır.
f. Işık reaksiyonlarında ilk ve son tepkimeler:
İlk tepkime: Suyun fotolizi (ışıkla parçalanması)
Son tepkime: NADP’nin indirgenerek NADPH oluşması
g. Suyun fotolizi sonucu oluşan moleküller:
Elektronlar: Klorofillere geri verilir.
H⁺ iyonları: NADP’ye bağlanarak NADPH oluşturur.
Oksijen: Ortama (atmosfere) verilir.
h. Klorofillerin tekrar elektron kazanması:
👉 Suyun fotolizi ile açığa çıkan elektronlar klorofile geçer.
Böylece klorofil ışıkla kaybettiği elektronlarını yeniden kazanır.