11.Sınıf İnsanda Sinir Sistemi Konusuna Ait Çalışma Soruları
Soru. 1
Beyin ve omuriliğin etrafında bulunan BOS ile (Beyin Omurilik Sıvısı) ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A. Sinir hücreleri ile kan damarları arasındaki madde alışverişini sağlar.
B. Beyni darbelerden korur.
C. İyon dengesini sağlar.
D. Bakterilerin çoğalmasını engeller.
E. İnce zar ile örümceksi zar arasını doldurur.
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: D
Açıklama: Örümceksi zarla, ince zar arasını dolduran sıvıya BOS denir. Bu sıvının görevleri şunlardır: Beyni vurma, çarpma gibi mekanik etkilere karşı korur. Kan ve sinir hücreleri arasında madde alışverişini sağlar. Merkezi sinir sistemindeki iyon değişiminin dengede kalmasını sağlar. Bakterilerin çoğalmasını engellemek akyuvar hücrelerinin ve temel bağ dokudaki makrofaj hücrelerinin görevidir.
Soru. 2
Babası Aslı'ya gazeteyi getirmesini söyledikten sonra, Aslı;
I. Okumakta olduğu kitabı bırakır.
II. Ayağa kalkar.
III. Gazeteyi yerinden alır.
IV. Babasına götürür.
Aslı'nın yukarıdaki davranışlarından, merkezi sinir sisteminin yönetiminde gerçekleşenler aşağıdakilerden hangisinde tam olarak verilmiştir? (ÖSYM Sorusu)
A. Yalnız I
B. II ve IV
C. I, II ve III
D. II, III ve IV
E. I, II, III ve IV
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: E
Açıklama: Merkezi Sinir Sistemi beyin ve omurilikten oluşur. Aslı'nın yaptığı bütün hareketler istemli olarak yerine getirilmiştir. İstemli hareketler uç beyinde bulunan sinir merkezlerinden gelen emirler doğrultusunda yerine getirilir.
Soru. 3
Ara beyinde bulunan sinir merkezleri;
I. Hayal Kurma
II. Duyuların beyin kabuğuna iletilmesi
III. Protein, yağ ve karbonhidrat metabolizmasının düzenlenmesi
Görevlerinden hangilerini yerine getirir?
A. Yalnız I
B. Yalnız II
C. Yalnız III
D. II ve III
E. I, II ve III
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: D
Açıklama: Ara beyin hipotalamus, talamus ve epitalamustan oluşur. Hipotalamus; protein, yağ ve karbonhidrat metabolizmasının düzenlenmesini sağlar. Bu sayede ilgili moleküllerin birbirine dönüştürülmesini kontrol eder. Talamus; koku duyusu dışında kalan duyu organlarından gelen uyarıları değerlendirir. Hayal kurma, bellek ve istemli hareketler gibi olaylar uç beyindeki sinir merkezlerinden yönetilir.
Soru. 4
Yutma ve soluk alma gibi işlevleri gerçekleştirebildiği halde, öğrenmeye dayalı işlevleri gerçekleştiremeyen bir memelide, sinir sisteminin aşağıdaki yapılarından hangisi işlev görmemektedir? (ÖSYM Sorusu)
A. Beyin Kabuğu
B. Omurilik Soğanı
C. Beyincik
D. Talamus
E. Hipotalamus
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: A
Açıklama: Yutma ve soluk alma olaylarının yerine getirilmesini arka beyinde bulunan kısımlar sağlar. Öğrenmeye dayalı olaylar ise beyin kabuğunda bulunan sinir merkezlerinden yönetilir. Öğrenme davranışlarını yerine getiremeyen bir memeli canlıda beyin kabuğu çalışmıyor demektir.
Soru. 5
Bir insanda başlangıçta beynin, daha sonra omuriliğin yönettiği işlev aşağıdakilerden hangisidir?
A. Müzik eşliğinde bildiği dansı yapma
B. Düşerken bir yere tutunma
C. Bir yiyeceğin tadına bakma
D. İsteyerek gözlerini kapalı tutma
E. Uykudayken iğne battığında elini çekme
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: A
Açıklama: Omurilik refleks ve alışkanlıkların yönetildiği sinir merkezidir. Bir dans ilk önce beyin tarafından öğrenilir. Bundan sonraki aşamada bir çeşit alışkanlık haline geldiği için omurilik tarafından kontrol edilir. Yiyeceğin tadına bakma ve isteyerek gözlerini kapalı tutma istemli hareketlerdir.
Soru. 6
Omuriliğin enine kesitini gösteren şemada; merkez, duyusal, motorik sinir hücreleri ve bunların uzantıları harfle gösterilmiştir.
Bu şemaya göre, uyurken sağ ayağına iğne batırılan bir kimsenin sol ayağını çekmesi şeklinde ortaya çıkan bir refleks olayında impulsun başlangıcı ve izlediği yolun yönünü gözteren harfler aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir? (ÖSYM Sorusu)
A. R - T - M
B. P - H - R
C. L - N - P
D. L - K - M
E. M - T - R
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: B
Açıklama: Bir refleks tepkisinde duyu nöronu ile alınan uyartı arka kökten (P veya M duyu nöronları ile) omuriliğe gelir. Sağ taraf ile alınan bir uyartı P nöronu ile sol taraf ile alınan uyartı ise M nöronu ile omuriliğe geçer. Omurilikte bulunan H, N ve T gibi ara nöronlarda uyartı değerlendirilir ve L veya R nöronu ile tepki ilgili organa iletilir. Eğer uyartı sağ ayak ile alınıp yine sağ ayak ile tepki verilseydi P - H - L yolunu izleyecekti. Ancak soruda sağ ayak ile alınan uyartıya sol ayak ile cevap verilmiştir. Bu durumda refleksin izlediği yol P - H - R şeklinde olacaktır.
Soru. 7
Merkezi sinir sistemi yapılarıyla ilgili olarak yapılan aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A. Uç Beyin ⇒ Ak madde içte, Boz Madde dışta
B. Omurilik ⇒ Ak Madde dışta, Boz Madde içte
C. Beyincik ⇒ Ak Madde dışta, Boz Madde içte
D. Omurilik Soğanı ⇒ Ak Madde dışta, Boz Madde içte
E. Ara Beyin ⇒ Ak Madde içte, Boz Madde dışta
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: C
Açıklama: Omurilik soğanı dışında kalan bütün beyin bölümlerinde nöronların aksonlarından oluşan Ak Madde içte, hücre gövdelerinden oluşan Boz Madde ise dış kısımda bulunur. Arka beynin bir kısmı olan omurilik soğanı ile merkezi sinir sisteminin diğer organı olan omurilikte ise tersi bir durum vardır. Bu iki yapıda boz madde iç kısımda ak madde ise dış kısımda bulunur.
Soru. 8
Normal bir insanda aşağıdaki olaylardan hangisi sempatik sinir sisteminin etkisiyle ortaya çıkar? (ÖSYM Sorusu)
A. Tükürük salgısının artması
B. Kalp atım hızının yavaşlaması
C. Mide ve bağırsak hareketlerinin azalması
D. Bronşların daralması
E. Göz bebeğinin daralması
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: C
Açıklama: Sempatik sinirler genel metabolizmanın hızlanmasını sağlarken, sindirim olaylarının yavaşlamasını sağlar. Bu durumda kalp atışının hızlanmasını, bronşların genişlemesini sempatik sinirler sağlar. Bu sayede vücuda daha çok oksijen taşınır. Bu sistemin etkisiyle mide ve bağırsak hareketleri ile tükürük salgısı azaltılır.
Soru. 9
Sinir sistemi kısımları ve görevleriyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A. Hipotalamus ⇒ Su dengesini sağlama
B. Omurilik ⇒ Alışkanlıkları denetleme
C. Parasempatik Sinirler ⇒ Solunumu hızlandırma
D. Beyincik ⇒ Vücut dengesini sağlama
E. Pons ⇒ Solunumu düzenleme
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: C
Açıklama: Parasempatik sinirler metabolizmanın yavaşlamasını ve sindirim hızının hızlanmasını sağlar. Bu durumda solunum yavaşlatılır. Beyincik iç kulaktan gelen uyarılar ile dengeyi sağlar. Pons omurilik soğanındaki solunum merkezini düzenler. Omurilik refleks ve alışkanlık hareketlerini kontrol eder. Hipotalamus hormon salgılayarak su dengesini kontrol eder.
Soru. 10
Aşağıdakilerden hangisi uç beyin tarafından gerçekleştirilen işlevlerden biri değildir?
A. Hareket
B. Yazma
C. Konuşma
D. Rüya Görme
E. Refleks
Doğru Cevap İçin Tıklayınız...
Doğru Cevap: E
Açıklama: Uç beyin bilinçli davranışlardan sorumludur. Bilinçli bir şekilde hareket etme, yazma, konuşma uç beyin tarafından yönetilen bazı olaylardır. Rüya görmede uç beyinde gerçekleşir. Refleks bilinçsiz olarak ortaya çıkan tepkilerdir. Omurilik yada diğer merkezi sinir sistemi bölümleri tarafından idare edilir.