Balıklar ve İki Yaşamlılar

Balıklar

► Balıklar, tatlı ve tuzlu sularda yaşar.

► Vücutları suyu geçirimsiz pullarla kaplıdır. Ancak pulları Keratin yapılı değildir.

► Kıkırdak ve kemikten oluşan iç iskeletleri vardır. Köpek balığı, çekiç balığı ve vatoz gibi türlerinde iç iskelet kıkırdaktan oluşur. Hamsi, levrek, çupra, sazan vb.türlerde ise iç iskelet kemikten oluşur.

► Kıkırdaklı balıklarda solungaç kapağı bulunmaz.

► Köpek balığı gibi bazı türleri hariç dış döllenme, dış gelişme görülür. Yavru bakımı genelde yoktur.

► Köpekbelığı kıkırdaklı bir balık olup iç döllenme yapar.

► Isı yalıtımı yapamadıkları için soğukkanlı canlılardır. Kış uykusuna yatmazlar.

► Solungaç solunumu yaparlar. Deri solunumu yapamazlar. Atmosferdeki O₂'yi kullanamazlar. Sadece sudaki çözünmüş O₂'yi kullanırlar.

► Bazıları solungaç solunumu ile birlikte akciğer solunumu da yapar. 

► Boşaltım atıkları amonyaktır. Boşaltım organları böbrektir.

► Kapalı kan dolaşımı görülür. Kalpleri iki odacıklıdır. Bir kulakçık bir karıncıktan oluşur. Kalplerinde daima kirli kan bulunur.

► Kalpteki kirli kan (Kirli kan CO₂'ce, temiz kan O₂'ce zengindir.) solungaçlara gider. Burada temizlendikten sonra kalbe geri dönmeden direk vücuda gönderilir. Yani küçük kan dolaşımı (Kalp ile solunum organı arasındaki dolaşımdır.) görülmez. Sadece büyük kan dolaşımı  (kalp ile vücut arasındaki dolaşımdır.) olur.

► Köpek balıkları hariç çoğu balıkta suda batmadan kalmayı sağlayan hava kesesi bulunur. Köpek balıkları batmamak için sürekli yüzmek zorundadır.

► Kalplerinde daima kirli kan bulunduran ve küçük kan dolaşımının görülmediği tek omurgalı sınıfıdır. Temiz ve kirli kan vücutlarında karışmaz. Yani kalpte kirli, vücutta temiz kan bulunur. Kanı vücuda kalp değil solunum organı (solungaçlar) gönderir.

Balıklar 3 alt grupta incelenir.

1. Çenesiz Balıklar: Çene, yüzgeç, pul ve dişleri yoktur. Bazıları yunus, balina gibi canlılara ağızlarıyla tutunup, onların vücut sıvılarını emerek parazit beslenir.

2. Kıkırdaklı Balıklar: Embriyonik dönemde oluşan kıkırdak iskeleti yaşamları boyunca korurlar. Derileri pullarla kaplıdır. Tuzlu suda yaşarlar. Hareketli çeneleri ve dişleri vardır. İç döllenme yaparlar. Örnek; köpek balığı, vatoz balığı vb.

3. Kemikli Balıklar: İç iskeletleri kemikten oluşur. Derileri pullarla kaplıdır. Hareketli çeneleri ve dişleri vardır. Tatlı ve tuzlu sularda yaşarlar. Büyük çoğunluğu dış döllenme yapar. Bazı türlerinde iç döllenme görülür. Örnek; levrek, ton balığı, hamsi, alabalık vb.

İki Yaşamlılar (Kurbağalar)

► Hem suda hem de karada yaşadıkları için İki Yaşamlılar (Amfibia) olarak adlandırılmıştır.

► Metamorfoz (başkalaşım) geçirirler.

► Tatlı sularda ve nemli karasal bölgelerde yaşarlar.

► Döllenme ve embriyonik gelişimleri suda olur.

► Embriyonik gelişimini tamamlamadan yumurtadan çıkan yavrulara Larva denir.

► Larvalar; başkalaşım geçirip ergin kurbağalara dönüşürler.

► Larva döneminde solungaç solunumu, ergin dönemde ise akciğer ve deri solunumu yaparlar.

► Derileri çıplak, nemli ve kaygandır. Derilerinde bol miktarda mukus üreten goblet hücreleri bulunur. Mukus deriyi nemli ve kaygan tutar.

► Kış uykusuna yatarlar.

► Boşaltım organı böbrektir. Boşaltım atıkları; embriyonik dönemde amonyak, ergin dönemde ise üredir.

► Ergin kurbağalarda akciğerlerle gaz alışverişi yetersiz olduğunda deri solunumu da yaparlar. 

► Dış döllenme dış gelişme görülür.

► Kalpleri 3 odacıklıdır. 2 kulakçık ve 1 karıncıktan oluşur. Karıncık tek olduğu için temiz ve kirli kan kalpte karışır. Temiz ve kirli kan karışık olarak kalpten vücuda pompalanır. Bu durum;

♦ Soğuk kanlı olmalarına,

♦ Vücut sıcaklıklarının çevre sıcaklığına bağlı olarak değişmesine,

♦ Kış uykusuna yatmalarına neden olur.

► Hem küçük hem de büyük kan dolaşımı görülür.

► Ağaç kurbağası, yeşil kurbağa, kara kurbağası, kuyruklu kurbağa (semender) örnektir.